Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng Cộng sản Việt Nam chỉ ra “Khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài là bộ phận hợp thành quan trọng của nền kinh tế Việt Nam, được khuyến khích, tạo điều kiện phát triển lâu dài, hợp tác và cạnh tranh lành mạnh với các khu vực kinh tế khác”. Đại hội kết thúc đã mở ra những cơ hội cho các doanh nghiệp nước ngoài phát triển tại thị trường Việt Nam trong đó phải kể đến những doanh nghiệp chế biến chế tạo. 

Cơ hội cho các doanh nghiệp chế biến chế tạo nước ngoài:

Ông Nguyễn Mạnh Quyền – Phó Chủ tịch UBND thành phố, nguyên Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư giao lưu với một doanh nghiệp Nhật Bản

Ngành công nghiệp chế biến chế tạo được ví như là xương sống của nền kinh tế, là động lực dẫn dắt tăng trưởng toàn nền công nghiệp, vì thế phát triển lĩnh vực công nghiệp là một trong những mục tiêu quan trọng của nước ta. Việt Nam có những thế mạnh lớn trong phát triển cũng như lợi thế cạnh tranh trong ngành công nghiệp nói chung và trong lĩnh vực chế biến chế tạo nói riêng, hội tụ đủ “thiên thời – địa lợi – nhân hòa”. 

Việt Nam nằm trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương – khu vực phát triển năng động, có vai trò ngày càng quan trọng đối với phát triển kinh tế thế giới. Trong khu vực, có nhiều nền kinh tế lớn, có tiềm lực tài chính, khoa học – công nghệ mạnh, phát triển năng động như Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, có những thị trường lớn, các nguồn vốn đầu tư lớn, trong đó vào ngành công nghiệp chế biến chế tạo đang là một trong những xu hướng của đầu tư kinh tế thế giới. Là một nước nằm trong khu vực phát triển năng động nay, thu hút được sự quan tâm của cộng đồng quốc tế, cũng tạo ra những cơ hội phát triển cho Việt Nam trên lĩnh vực công nghiệp này.

TS. Nguyễn Đình Cung – nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương – nhận định, Việt Nam đang trong giai đoạn lịch sử, đứng trước cánh cửa của những cơ hội lớn. Và có thể nói rằng, đây cũng là giai đoạn quan trọng cho các doanh nghiệp nước ngoài làm bàn đạp tiến vào thị trường Việt Nam.

Thách thức của các doanh nghiệp Việt Nam?

Sản phẩm của một doanh nghiệp Việt Nam tại một hội chợ công nghiệp)

Không thể phủ nhận rằng ngành công nghiệp chế biến chế tạo của Việt Nam phát triển ngày một nhanh, nhưng sự có mặt tại thị trường Việt Nam của các doanh nghiệp nước ngoài có đang là thách thức với các doanh nghiệp Việt Nam?

Những sản phẩm của ngành công nghiệp chế biến chế tạo bao gồm máy móc cơ khí, phụ kiện công nghiệp, linh kiện điện tử, điện thoại… chịu sự cạnh tranh vô cùng gay gắt. Ông Le Qi – Tổng giám đốc Công ty TNHH Haitian Precision Machinery Việt Nam chuyên sản xuất các máy móc công nghiệp – chia sẻ: “Những sản phẩm của công ty chúng tôi cạnh tranh phần lớn với các đối thủ đến từ Đài Loan, Nhật Bản, Hàn Quốc và cả Trung Quốc đại lục. Còn sản phẩm đến từ các doanh nghiệp Việt Nam vẫn chưa đủ chất lượng để cạnh tranh.”

Bên cạnh việc cạnh tranh về thị trường, các doanh nghiệp chế biến chế tạo Việt Nam cũng gặp khó khăn trong việc tìm kiếm nguồn cung nguyên vật liệu. Nền công nghiệp Việt Nam nói chung chịu sự ảnh hưởng nghiêm trọng bởi sự gián đoạn của chuỗi cung ứng toàn cầu, nhất là khi Trung Quốc triển khai chính sách “Zero Covid”. Trong giai đoạn khó khăn nhất, khi tuyến đường bộ không được thông quan, nhiều doanh nghiệp phải chuyển qua thuê máy bay để kịp thời cung cấp nguyên vật liệu, và hệ quả là chi phí doanh nghiệp tăng lên, trong khi vẫn chất lượng chưa được cải tiến, dẫn tới mất dần ưu thế cạnh tranh trên thị trường vào tay các doanh nghiệp nước ngoài.

Vì những lẽ trên, các doanh nghiệp Việt Nam vẫn đã và đang miệt mài tìm kiếm, sáng tạo, học hỏi những kỹ thuật mới để cho ra đời những sản phẩm ưu việt nhất về cả chất lượng cũng như giá thành để phục vụ khách hàng, trong đó có không ít những doanh nghiệp đã thành công, gây tiếng vang không chỉ ở trong nước mà còn cả quốc tế, trong đó có Nam Sơn – doanh nghiệp đầu tiên đưa các sản phẩm về máy khắc laser thuần “Made in Vietnam” ra mắt thị trường khó tính như Nhật Bản, Trung Quốc…

Ông Dương Văn Huệ, Sales Supervisor của doanh nghiệp Nam Sơn

Vấn đề về nguyên vật liệu đầu vào cũng đã và đang được các doanh nghiệp và Nhà nước chú ý quan tâm. Một số doanh nghiệp đang tập trung đầu tư vào việc nghiên cứu phát triển nguyên phụ liệu phục vụ cho sản xuất, nâng cao tính chủ động nhằm giảm bớt sự phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu.Về phía Bộ Công thương sẽ hỗ trợ các hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp kết nối với nhà cung cấp nước ngoài khi được yêu cầu.

Chưa bao giờ doanh nghiệp chế biến chế tạo nước ngoài đứng trước những thuận lợi như thế để tiến vào mở rộng tại thị trường Việt Nam. Đây không chỉ là cơ hội mà còn là thách thức đối với những doanh nghiệp Việt Nam để cạnh tranh phát triển. Các doanh nghiệp cần có những hướng đi đúng đắn, phù hợp với nhu cầu thị trường cũng như thời đại mới để từ đó đưa sản phẩm của Việt Nam ngày một có vị thế cạnh tranh trên trường quốc tế.

Tạp chí điện tử Nhân lực nhân tài Việt